|
|
| Regel 1: |
Regel 1: |
| − | [[Afbeelding:Slot bruenninghausen historische ansicht.jpg|thumb|Historisch plaat van Slot Brünninghausen, verzamelijk Alexander Duncker]] | + | [[Afbeelding:doopacte_evert_jans_1647_detail.jpg|thumb|Doopacte van Evert Jans Berinchuijsen, 7 februari 1647]] |
| − | [[Afbeelding:Ansicht Slot Romberg.jpg|thumb|Oude Ansichtkaart van het Slot Brünninghausen]]
| + | De naam '''Berinchuijsen''' is een topeniem; het verwijst naar een plaats of landgoed. De naam Berinchuijsen wordt genoemd op de doopacte van Evert Jans ({{genlink|id=I191}}). In de Genealogie 1980 wordt verondersteld dat dit een verwijzing is naar het Huis Berinkhuizen, een bezit van de familie Bentinck. Een andere mogelijkheid is het [[Bruninckhaussen|Landgoed Bruninckhaussen]] bij Dortmund. |
| − | [[Afbeelding:Rittergut-Romberg-Torhaus.jpeg|thumb|Foto (1894) van het Torhaus (Torengebouw) van het Slot Brünninghausen (Wikipedia Commons)]]
| + | ==De heren Bentinck, heren van Berinkhuizen== |
| − | [[Afbeelding:IJskelder rombergpark.jpg|thumb|right|Gestutte overblijfselen van de IJskelder]]
| |
| − | De naam '''Berinchuijsen''' is een toponiem, dat verwijst naar het '''Hauss Bruninckhaussen''' ('''Berninghausen, Bernynckhusen, Bruningkhausen'''), tegenwoordig gespeld als '''Schloss Brünninghausen'''. | |
| − | Tegenwoordig is Brünninghausen een stadsdeel (Stadtteil) van Dortmund in de wijk (Stadtbezirk) Hombruch, niet te verwarren met Dortmund-Brüninghausen, dat meer in het noorden van Dortmund ligt.
| |
| − | ==Geschiedenis==
| |
| − | Het Landgoed Brünninghausen bevond zich oorspronkelijk niet op de plaats van de huidige overblijfselen, maar op eerder in de buurt van de kruising ''Pieper'' ([http://maps.google.nl/maps?q=Oer,+dortmund&hl=nl&ll=51.645421,7.240494&spn=0.003688,0.01001&hq=Oer,&hnear=Dortmund,+Noordrijn-Westfalen,+Duitsland&t=m&fll=51.645148,7.240484&fspn=0.003688,0.01001&z=17 Kreuzing Pieper]) en behoorde tot rondom 1300 tot het adelijke geslacht Von Brünninghausen. De familie Nordkerke liet tussen 1300-1350 een Waterburgt oprichten; de huidige [http://maps.google.nl/maps?q=Nortkirchenstra%C3%9Fe+dortmund&hl=nl&ie=UTF8&ll=51.483895,7.486839&spn=0.029611,0.08008&sll=51.547509,7.503834&sspn=0.11828,0.32032&t=h&hnear=Nortkirchenstra%C3%9Fe,+44263+Dortmund,+Arnsberg,+Nordrhein-Westfalen,+Duitsland&z=14 Nordkirchenstraße] herinnert hier nog aan. Vanaf 1483 leefde hier de familie van Romberg en zij richtten het grote slot op. Naast het eigenlijke slot behoorden talrijke ''Kotten'', Hoeven of Landhuizen in Barop, Hacheney, Wellinghofen, Kleinholthausen en Lücklemberg tot het bezit. Ook omvangrijke bossen op de noordflanken van het Ardeygebergte behoorden tot Slot Brünninghausen.
| |
| − | ===Schultenhof en Mellinghaus===
| |
| − | Naast het Slot Brünninghausen bestonden er op het gebied van het huidige Brünninghausen twee grotere Landgoederen met bijbehorende ''[http://de.wikipedia.org/wiki/Kotten_(Haus) Kotten]''. Dat waren de Brünninghauser Schultenhof, niet te verwarren met het Schultenhof in Renninghausen, en het Landhuis (Hofe) Mellinghaus, waar de oorspronkelijke vestigingsplaats van de ''Herren von Brünninghausen'' heeft gestaan.
| |
| − | De Schultenhof stond vlak bij de kruising van de wegen Hörde – Annen − Dortmund − Herdecke en brandde in 1908 af. Het landhuis (Hofe, hoeve) behoorde tot de ''Adelssitz Brünninghausen'', hoorde later bij ''Hof Mellinghaus'' en was het grootste dorp.
| |
| − | | |
| − | Het Mellinghof, de oorspronkelijke vestigingsplaats, werd later beheerd door een monnik, genaamd Henze. Hierdoor heette de hoeve destijds '''Mönchshof (Monnikshoeve)'''. In 1583 ging de hoeve over in het bezit van '''Dietrich Mellinghaus'''. Deze Dietrich werd in 1622 door Spaanse soldaten vermoord, toen hij probeerde de door de Spanjaarde gestolen paarden terug te halen.
| |
| − | | |
| − | In 1808 vaardigde Napoleon een wet uit ter bevrijding van de boeren. Het duurde echter tot 1856 tot de familie Mellinghaus de hoeve door aflossing (Ablösung) verwierf van het geslacht Romberg. Van het in 1821 nieuw gebouwde Hoevegebouwen, stonden tot 2005 nog het woonhuis en de schuur aan de Hagener Straße nummer 16. Tussen 2005 en 2012 zijn deze gebouwen geweken voor een lokale vestiging van de firma Lidl.
| |
| − | | |
| − | ===Romberg===
| |
| − | In het jaar 1681 liet Conrad Philipp von Romberg de burcht vernieuwen en het Torengebouw oprichten. Bij het slot behoort een Slotpark, het huidige Rombergpark, dat is aangelegd als een Engelse Landschapstuin.
| |
| − | | |
| − | In de 19e eeuw bezaten de Rombergs vele mijnen in het Roergebied. Bekend werd het Slot Brünnighausen als woonplaats van de Baron Gisbert IIe van Romberg Lebemanss (1839-1897), die als voorbeeld voor het romanspersonage ''Dolle Bomberg'' geldt. Door familieleden werd hem een proces aangedaan wegens dronkenschap en spilzucht. Tijdens de Duits-Franse oorlog van 1870-1871 werd in Brünninghausen een Lazaret voor gewonden van de oorlog ingericht.
| |
| − | | |
| − | Clemens von Romberg-Brünninghausen (1863–1923) verhuisde in 1904 naar Schloss Buldern te Buldern in Westfalen. Als gevolg daarvan stond het huis leeg en te koop. De stad Dortmund verwierf in 1927 het in bezit van Gisbert IIIe von Romberg (1888-1952). In de tweede Wereldoorlog werd het Slot vernietigd door een bomaanval in 1945 op het Hoesch-terrein. De gracht werd met puin gevuld, terwijl stenen van de muren van het slot in de dierentuin zijn hergebruikt.
| |
| − | | |
| − | bronnen:
| |
| − | *[http://de.wikipedia.org/wiki/Schloss_Brünninghausen Wikipedia.de - Schloss Brünninghausen]
| |
| − | *[http://de.wikipedia.org/wiki/Dortmund-Brünninghausen Wikipedia.de - Dortmund-Brünninghausen].
| |
| − | | |
| − | == | |
